Czy przy sporządzaniu statutu niepublicznej PPP konieczne jest podanie podstawy prawnej, na której opiera się działalność placówki?

Statut jest aktem prawa wewnętrznego, który powinien wskazywać najważniejsze dla prawidłowego funkcjonowania placówki informacje oraz określać prawa i obowiązki poszczególnych podmiotów, które w placówce działają lub na które placówka ma wpływ. Podstawą wydania statutu w placówce niepublicznej jest art. 172 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1082). Przepis art. 172 ust. 2 Prawa oświatowego zawiera listę niezbędnych elementów statutu. Są nimi m.in. nazwa, typ szkoły lub cel placówki oraz ich siedziba i zadania, osoba prowadząca szkołę lub placówkę, organy szkoły lub placówki oraz zakres ich zadań, organizacja szkoły lub placówki, prawa i obowiązki pracowników oraz uczniów szkoły lub placówki, tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw uczniów, sposób uzyskiwania środków finansowych na działalność szkoły lub placówki.

Czasami zdarza się, że w statuach wymienia się w przepisie zatytułowanym „podstawa prawna” akty prawne, które są związane z działalnością placówki przykładowo:

• ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1762),
• rozporządzenie MEN w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci,
• rozporządzenie MEN w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych.

Jest to praktyka błędna z dwóch powodów. Po pierwsze, podstawą wydania statutu jest wyłącznie art. 172 ust. 1 Prawa oświatowego. Po drugie, jeżeli jest potrzeba, aby w dalszych przepisach statutu powołać się na konkretne przepisy z innych aktów prawnych, przykładowo w zakresie kwalifikacji powołać się na art. 9 Karty Nauczyciela, to należy to robić w danym przepisie, a nie przez umieszczenie w tzw. podstawie prawnej odwołania do Karty Nauczyciela. Powołanie się w tym zakresie na przepisy Karty Nauczyciela nie oznacza, że placówka działa na podstawie Karty Nauczyciela. Placówka stosuje przepisy Karty Nauczyciela w zakresie oceny kwalifikacji kandydatów na pracowników.